Basisuitgangspunten

Waar halen wij het zaad van de mosterd? Als basisuitgangspunten kiezen wij voor een aantal tegenstellingen die als een rode draad door onze werking loopt:

Wij kiezen voor gelijkwaardigheid en zijn tegen ongelijkheid, minder- of meerderwaardigheid… voor doorzichtigheid en tegen kunstmatigheid en verhulling… voor een positief mensbeeld tegen doemdenken… voor enthousiasme en bevlogen creativiteit en tegen onverschilligheid en verstarring… voor pluriformiteit en tegen eenvormigheid… voor logisch en kritisch denken en tegen dogmatisch niet-denken… voor gastvrijheid en nieuwsgierigheid en tegen bang en gesloten zijn… voor leute en zwans en tegen zuurpruimen en lijkbidders… voor de kracht van de verbeelding en tegen de macht van het geld… voor innige deelneming en tegen uitsluiting… voor solidariteit, samenwerking en collectiviteit en tegen individualisme, egocentrisme en concurrentie

Wij zijn principieel draads tegen grote kloten en machtige idioten… Wij zijn recht voor de raap en draaien geen toerkes rond de aap… Wij hebben het voor eerlijke conflicten en walgen van valse harmonie… Wij zijn gezond radicaal en balen van een opportunistische compromissenmentaliteit… Wij volgen wat bevrijdend en onafhankelijk is en keren onze rug naar kontlikkers en onderdrukkers… Maatschappelijke verbanden leggen is de kunst, isoleren een grote dwaasheid…

De mens en het milieu maar niet de winst zijn onze norm… Duurzaamheid is des werelds loon, verspilling moet van de troon… We hebben het voor directe democratie en niet voor autoritaire en fascistische staatsvormen noch voor de pseudo-democratische staatsvorm die ons nu de wet spelt….

vzw ‘t Uilekot komt op voor internationalisme en verzet zich tegen het eigen-volk-eerst-principe.


Analyse

De bezits- en productieverhoudingen vormen de belangrijkste factor of de onderbouw van het menselijk denken en handelen (of het gebrek eraan). Deze onderbouw vindt zijn uitdrukking in een heersende mens- en maatschappijopvatting, rechtsregels, politiek, cultuur…Dit wil niet zeggen dat de mens niet zelfstandig kan denken of geen ideeën kan laten opborrelen en idealen kan hebben.

De hedendaagse bezits- en productieverhoudingen zijn, zoals historisch meestal het geval was, gebaseerd op een tweedeling: bezitters van de productiemiddelen staan nog altijd tegenover de niet-bezitters ervan. Dit geeft aanleiding tot uitbuiting van de enen door de anderen. Waar dit in de vorige eeuw scherp afgelijnd was wordt dit nu onduidelijker, ingewikkelder en moeilijker waarneembaar. Dit is niet in het minst de verdienste van de industriëlen, kapitaalbezitters en hun vrienden: de machts-top van de traditionele politieke partijen met hun pragmatisch centrumdenken. Zij hebben blijkbaar meer lessen getrokken uit het marxisme dan de ‘communistische landen’ door de tegenstellingen voortdurend een voet voor te zijn, te verdoezelen, ze te verleggen of er nieuwe in de plaats te creëren.

Dit brengt ons tot de hedendaagse toestand waarbij men de gewone Westerse arbeiders en bedienden beetje bij beetje in een positie tracht te duwen van ‘ploegbazen met wat aandelen’. Zij moeten op die manier een soort medebeheerder worden van het dominante systeem, gesust met de gedachte van een symbolisch politiek medezeggenschap en pro-forma bezit. Op die manier halen zij ongewild of niet profijt uit de uitbuiting en de uitsluiting van de absolute niet-bezitters: de grote massa van wat wij gemakshalve de Derde wereld noemen en de uitgeslotenen hier.

Het dominante wereldsysteem heeft oorlog, honger, uitbuiting en de complete vernietiging van het eigen milieu als gevolg en is dus niet het onze. Wij zien een voortdurend proces van maatschappelijke verandering dat evenwel met horten en stoten verloopt. Ommekeer, noem het maar revolutie, is het resultaat van groeiende tegenstellingen. Wij denken niet dat maatschappelijke verandering een doel op zich heeft en hebben in die zin geen enkele vorm  van heilstaat of eindpunt van de maatschappelijke ontwikkeling voor ogen. Wij zijn zelf deel van het actuele maatschappelijk gebeuren en kiezen er zelf positie in. Wij willen dus zelf actief meespelen en op die manier het resultaat beïnvloeden.

Kritisch bewustzijn

Als uitgangspunt bij ons streven naar maatschappelijke verandering kiezen wij voor kritische rationaliteit. Dit houdt het permanent in vraag stellen van de toestand in op een nuchtere, gestructureerde en logische manier en het zich afzetten tegen dogma’s. Elke mens is met een zekere vorm van rationaliteit behept. Alhoewel dit wezenskenmerk tot nu toe hoofdzakelijk ingezet werd m.b.t. het technische en economische, kan het ook ontwikkeld worden tot een vorm van sociaal-maatschappelijke rationaliteit. Deze kan leiden tot:

Ethiek gebaseerd op gelijke en wederkerige rechten en plichten. Inzicht in het maatschappelijk ontwikkelingsproces: wanneer je weet wie je bent, wat je denkt, waarom je zo denkt en dit bovendien kan ontleden in functie van je positie in het maatschappelijk bestel is er sprake van bewustzijn. Het gebundeld bewustzijn van groepen mensen kan de basis vormen van maatschappelijk handelen en verandering.

Concrete eisen

We streven dus naar een maatschappij waar kritisch bewustzijn, participatie en gelijkwaardigheid gestimuleerd worden. Ondanks het failliet van de sociaal-democratie en van de bestaande socialistische landen blijven marxisme en anarchisme naast feminisme en ecologie een inspiratiebron voor concreet handelen. Vanuit deze optiek ondersteunen wij, zonder volledig te willen zijn, een aantal eisen of werken we mee aan de verwezenlijking van programmapunten die door actievoerende groepen van mensen gesteld worden.