Niemand zal hier slapen vannacht

Wit, mannelijk, heteroseksueel. Rijk en voornamelijk in het westen wonend: Rachida Aziz schreef een boek voor iedereen die niet tot deze groep behoort. Het is meteen duidelijk en zonneklaar dat ze zich engageert voor de grote groep die ze in het eerste hoofdstuk rechtstreeks aanspreekt:  ‘Alle mensen die onderdrukt, misbruikt, uitgespuugd en tegen elkaar opgezet worden, ondergewaardeerde arbeid verrichten,… kortom al de mensen die niet de norm zijn, ik zie jullie overal. Maar we hebben één iets gemeen, we zijn met veel’.

Achter elke zin voelt men licht ressentiment, Aziz reikt geen hand maar balt de vuist. Als dochter van een arbeidsmigrant voelde ze zich een studieobject, altijd goed voor statistieken, rapporten en doctoraten.

Strijdvaardig, scherp en af en toe een klein beetje rancuneus. Maar misschien is dit laatste wel nodig als je het tij wil keren. Haar oproep kan onmogelijk mis begrepen worden, je kop boven het maaiveld uitsteken is niet zonder risico’s maar noodzakelijk wanneer je iets wil doen bewegen. Het boek is goed geschreven en bevat mooie zinnen, opmerkelijke gedachten en inzichten. Ze slaagt erin om je tijdens het lezen je eigen referentiekader te doen verlaten, je in haar te verplaatsen en op die manier een aantal vooringenomenheden – samen met haar – vanuit een andere invalshoek te bekijken. En dat is dus soms wel confronterend voor de lezer. Maar het biedt je ook een aantal waardevolle inzichten, iedereen en vooral elke politicus zou dit boek moeten lezen: polariseren is ronduit oneerlijk en als we dachten dat blanke Vlamingen een homogeen volk zijn, dan is er Rachida Aziz om dit te doorprikken. De breuklijnen in onze samenleving liggen duidelijk elders. ‘Met Nahima Lanjri of Zuhal Demir heb ik weinig gemeen en al evenmin met een imam die op tv uitlegt hoe mannen vrouwen onder de knoet moeten houden’, aldus Aziz.

Het boek leest ontzettend vlot, je krijgt filosofie , geschiedenis, politiek mee. Ze belicht in elf hoofdstukken een aantal facetten uit onze leefwereld aan de hand van voorvallen en gebeurtenissen uit haar eigen leven. Op de voorzijde van het boek prijkt een foto van de schrijfster met gesloten ogen, de achterflap laat een lachende Rachida zien. Misschien symbolisch voor het feit dat ze na het schrijven van dit boek optimistisch verder wil: ‘De ontwaakte’ (Rachida) zoals het laatste hoofdstuk getiteld is. Ze eindigt weliswaar wat wollig maar in ieder geval vastberaden en roept iedereen die op grond van kleur, status, opleidingsniveau, afkomst, seksuele voorkeur,… gediscrimineerd wordt op om zich niet te laten intimideren en kleine stappen van rebellie vooruit te zetten.

Rachida Aziz is schrijfster, activiste, modeontwerpster en onderneemster. We zullen in de toekomst niet naar haar naam moeten zoeken, ze zorgt er zelf wel voor dat als we dan toch weer in slaap dommelen, het in ieder geval niet vast zal zijn.

Sophia De Wolf

Leden van ’t Uilekot kunnen dit boek met 10% korting bestellen, indien ze bestellen via ons. Uitgeverij EPO; 19,90€.